- σινάνθρωπος
- Όνομα που έχει δοθεί σε ανθρώπινους τύπους που αποκαταστάθηκαν από απολιθώματα τα οποία ανευρέθηκαν στην Κίνα από το 1921 και χρονολογούνται από το κατώτερο πλειστόκαινο. Οι Ζντάσκυ και Άντερσον βρήκαν σ’ ένα σπήλαιο, πλούσιο σε ζωικά απολιθώματα, σ’ ένα ασβεστολιθικό λόφο κοντά στο χωριό Τσόου Κόου Τιεν (Πεκίνο), δυο γομφίους «ανθρώπινου τύπου». Ένας τρίτος γομφίος βρέθηκε το 1927 από τον Μπόλιν, και ο Ντάβιντσον Μπλακ γνωμάτευσε ότι ανήκε σ’ έναν εκλιπόντα αρχέγονο ανθρώπινο τύπο που ονομάστηκε σινάνθρωπος του Πεκίνου (sinan-thropus pekinensis). Κατά την περίοδο μεταξύ 1929 και 1930 ο Κινέζος παλαιοντολόγος Πέι βρήκε τμήματα δυο κρανίων όμοιων μ’ εκείνα του πιθηκάνθρωπου της Ιάβας· αργότερα (1932-1937) ο Πέι και ο Γάλλος ανθρωπολόγος Τεϊγιάρ ντε Σαρντέν βρήκαν άλλα λείψανα μαζί με μια λίθινη βιομηχανία και ίχνη εστιών. Η στρωματογραφία της ζώνης, που μελετήθηκε από τον Τεϊγιάρ ντε Σαρντέν και από το Γιανγκ, κατάδειξε την αρχαιότητα του κοιτάσματος. Άλλα τμήματα κρανίου και μερικές γνάθοι ήρθαν αργότερα στο φως. Από το κρανίο του σ. προκύπτει εμφανής ομοιότητα με το κρανίο του πιθηκάνθρωπου. Φαίνονται πραγματικά όμοιοι στο σχήμα και στην περίμετρο της κρανιακής κάψας, που είναι χαμηλή, με γυρτό προς τα πίσω μέτωπο και εφοδιασμένη με πολύ ισχυρά υπερόφρυα τόξα, αλλά η χωρητικότητα της εγκεφαλικής κοιλότητας είναι μεγαλύτερη (μεταξύ 914 και 1.225 κυβ. εκ.) και οι τραχύτητες των μυϊκών καταφύσεων λιγότερο εμφανείς. Εμφανίζεται όμως μια ελαφρά προεξοχή στον κρανιακό θόλο που θυμίζει την εξαιρετικά αναπτυγμένη οβελιαία ακρολοφία του γορίλα. Το πρόσωπο είναι τεράστιο σε σχέση με το κρανίο, αλλά παρουσιάζει καθαρά κυνοδοντικές κοιλότητες παρόμοιες με του σημερινού ανθρώπου. Τα δόντια είναι μεγάλα και ισχυρά και το σαγόνι κλίνει προς τα πίσω, γι’ αυτό και το πρόσωπο προεκτείνεται προς τα εμπρός (προγναθισμός). Απ’ όλα αυτά συμπεραίνεται ότι ο σ. φαίνεται ότι είναι πρόγονος του σημερινού ανθρώπου, που βρίσκεται σε μια βαθμίδα υψηλότερη από τον πιθηκάνθρωπο, αλλά πολύ λιγότερο εξελιγμένη από τον άνθρωπο του Νεάντερταλ. Έχει πάντως διαπιστωθεί ότι ο σ. γνώριζε τη φωτιά και πελεκούσε την πέτρα για να κατασκευάσει υποτυπώδη εργαλεία.
Αποκατάσταση του κεφαλιού ενός σινανθρώπου Πεκίνου (sinanthropus pekinensis), που βρέθηκε και έζησε στο κατώτερο πλειστόκαινο.
* * *ο, Νανθρωπολ. άλλη ονομασία τού Ανθρώπου τού Πεκίνου.[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. sinanthropus < Σῖναι «Κινέζοι» + ἄνθρωπος].
Dictionary of Greek. 2013.